Meester Eckhart versus advaita
Thuiskomen in dezelfde bron
Advaita is, net als zen, een directe bevrijdingsweg door middel van zelfrealisatie. Ooit was een dergelijke mysterieschool ook binnen het christendom aanwezig, met name in de laatmiddeleeuwse mystiek met Meester Eckhart (ca. 1260 -1328) als een van de belangrijkste boegbeelden. Meester Eckhart versus advaita benut beide bronnen en geeft richting aan een ieder die binnen de christelijke cultuur de directe godservaring niet meer weet te vinden.
C.B. Zuijderhoudt (1944-2013) werd aan het einde van WOII geboren. Zijn lange geestelijke zoektocht resulteerde naar eigen zeggen pas omstreeks de afgelopen eeuwwisseling in het herkennen van zijn wezenlijke natuur of, zoals het in bijbelse termen heet, de wedergeboorte. De advaita vedanta en zijn leraar binnen deze traditie speelden hierbij een doorslaggevende rol. Zuijderhoudt: ‘We zoeken doorgaans een soort bevrijding voor ons zelf en niet ván ons zelf. Wij zijn daarin onze eigen blinde vlek. Er is dan ook in de meeste gevallen een gids, een leraar voor nodig om die blinde vlek te doorzien en om ons te helpen alle concepten te passeren. Ik had zo’n leraar: Alexander Smit.’
Meister Eckhart versus advaita wisselt de christelijk mystieke invalshoek (voornamelijk Meester Eckhart) af met de advaitische filosofie van zelfrealisatie.
In beide benaderingen gaat het in essentie om de directe, pure ervaring. Door zijn aanpak maakt Zuijderhoudt duidelijk hoezeer beide wegen in essentie parallel lopen en hetzelfde doel beogen. Bovendien blijkt dat ze elkaar niet in de weg staan en in bepaalde gevallen samen tot een diepere beleving kunnen leiden dan ieder apart.
De tijdloosheid en culturele onafhankelijkheid van de diepste ‘Waarheid’ wordt door Zuijderhoudt treffend duidelijk weergegeven. Zevenhonderd jaar tijdsverschil wordt moeiteloos overbrugd en de tijdloze essentie kristalliseert zich glashelder uit.
‘Mijn belemmeringen op het mystieke pad, ontstaan door traditionele christelijke conditionering, heb ik durven loslaten door deze authentieke schrijver.’
‘Dit boek heeft beschreven wat ik heb kunnen ervaren door eerst te duiken in de advaita en daarna een tijd in de Christelijke mystiek terecht kwam.’
‘Voordat de schrijver ingaat op de zienswijze van mysticus Meester Eckhart en wat de advaita vedanta zegt over de directe bevrijdingsweg geeft Zuijderhoudt eerst een heldere omschrijving van het ontstaan van het christendom. Paulus, die Jezus nooit ontmoet of gekend zou hebben, heeft zijn visie op Jezus bedoelingen en intenties gebaseerd op het visioen dat hij claimde als door God te zijn ingegeven. Paulus zijn visie is een belangrijke basis geweest voor het nieuwe testament, waardoor een soort van Paulinisch christendom is ontstaan. Ook andere religies zoals de Islam, het Jodendom, Hindoeïsme, Boedisme en alle andere ismen gaan meestal uit van dogmatische standpunten en verkondigen op die manier dat eenwording met het goddelijke alleen kan via die betreffende religie.
Meester Eckhart en advaita vedanta gaan uit van zelfrealisatie zonder bemiddeling van welke religie dan ook. Voor Meester Eckhart zijn de Griekse filosofen als Socrates, Plato, Aristoteles en vele andere filosofen de basis van zijn gedachtengoed. Heel veel zoekenden kunnen de weg naar het goddelijke niet meer vinden via of in hun eigen religie en het daaraan verbonden machts-instituut met zijn indrukwekkende gebouwen als kathedralen, synagogen, moskeeën en alle andere soorten tempels.
In dit boek is de benadering van de advaita naast die van Meester Eckhart geplaatst. Zevenhonderd jaar tijdsverschil wordt hierdoor moeiteloos overbrugd en de tijdloze essentie kristalliseert zich glashelder uit. Waar het in beide benaderingen om gaat, en wat eigenlijk niet voor discussie in aanmerking komt, is de directe, pure ervaring. Op praktische wijze wordt in Meester Eckhart versus advaita richting gegeven aan eenieder die binnen de christelijke cultuur de directe godservaring niet meer weet te vinden.’
C.B. Zuijderhoudt op marcelmessing.com – herfst 2024